Sinds enkele maanden heeft iedereen te maken met forse prijsstijgingen. In april bleek dat prijzen van dagelijkse boodschappen de afgelopen tijd ruim tien procent waren gestegen en de Europese Commisie verwacht dat het nog niet over is. Hoe gaan producenten, telers en verkopers van voedselboxen om met prijsstijgingen van soms wel 20 tot 30 procent?
Kees Vermeer
Arike Mijnlieff van de Voedselfamilie Krimpenerwaard heeft geen specifieke informatie over producenten in de Krimpenerwaard, maar ziet wel een keten van kostenverhogingen. “Dat gaat van zaadteelt en voedsel voor de dieren tot voedselproductie en de energierekening. Ik denk dat nu meer mensen nadenken over duurzame energie zoals zonnepanelen om energiekosten te besparen. Maar boeren en producenten deinen allemaal mee in het grote geheel. Niemand ontkomt aan hogere prijzen. We merken wel dat supermarkten meer geïnteresseerd raken in streekproducten, hoewel dat wellicht een trend is die al langer gaande is.”
Het familiebedrijf De Veerstalhoeve in Gouderak is een boerderijwinkel met producten van het boerenland. Eigenaar Henk van Drunen ziet ook dat alle productie- en inkoopprijzen omhoog gaan. “Je moet daarin meegaan, je bent gedwongen om het door te berekenen in de producten in de winkel. Maar je kunt prijzen niet in één keer te veel verhogen. Dat is wel een knelpunt. Klanten begrijpen het over het algemeen wel, want ook elders betalen zij meer voor de boodschappen. Prijzen stijgen immers momenteel overal. Ik weet niet of er nu meer of minder mensen in onze winkel komen dan voorheen. Tijdens corona waren boerderijwinkels erg populair, en nu stabiliseert het aantal bezoekers. Maar wat daarvan de reden is, is moeilijk te zeggen. Ik merk wel dat mensen veelal op de fiets komen, of meer tegelijk meenemen zodat ze minder vaak hoeven te komen. Iedereen moet creatief met de situatie omgaan.”
De Streekwinkel Krimpenerwaard in Schoonhoven heeft medio 2021 de Krimpenerwaardbox (de lokale boodschappenbox met streekproducten) onder zijn hoede genomen. “Ook wij zien bij veel leveranciers aanzienlijke prijsstijgingen, soms wel 25 of 30 procent”, zegt Corine de Haij van de Streekwinkel. “Wij zijn pas bijna een jaar bezig met de Streekwinkel Krimpenerwaard. We denken dat er nu wat terughoudendheid is om streekproducten te kopen, omdat die vaak toch wat duurder zijn. Maar we hebben daar geen onderzoek naar gedaan. Dat gaan we wel doen: binnenkort zetten we een enquête uit onder de huidige klanten en gaan we ook over de prijzen iets vragen.”
“Wij zien bij veel leveranciers aanzienlijke prijsstijgingen, soms wel 25 of 30 procent”
Corine de Haij, Streekwinkel Krimpenerwaard
Volgens inkoper Kirsten Reininga van Rechtstreex, online aanbieder van lokale producten, werken de hoge prijzen bij leveranciers door in alle aspecten van de bedrijfsvoering, zoals transport, verpakking en arbeid. “Zij ontkomen er niet aan om de prijsstijgingen door te berekenen aan ons. Ik ga wel met hen in gesprek, zodat we samen kunnen zoeken waar speling mogelijk is. Het kan bijvoorbeeld gunstig zijn om de prijs toch wat lager te houden, omdat er bij een grote prijsstijging misschien niets meer wordt verkocht. Die keuze ligt bij de leverancier.”
Maarten Bouten van Rechtstreex ziet de afgelopen tijd iets minder bestellingen in de webshop. Maar dat kan meerdere oorzaken hebben: “De coronabeperkingen zijn voorbij, er zijn verschillende vakantieperiodes geweest en nu zijn er de hogere prijzen. Dat is allemaal van invloed op hoe en waar mensen hun boodschappen doen.”
De hoge prijzen zorgen overal voor hoofdbrekens bij consumenten en producenten. Maar is er ook een andere kant? Arike Mijnlieff denkt van wel: “We hebben de indruk dat steeds meer consumenten naar de boer in de buurt gaan voor hun boodschappen. En dan liever op de fiets dan met de auto. Dat vind ik positief. Er komt meer bewustzijn over bijvoorbeeld energie en warmte: het is niet vanzelfsprekend dat dat altijd overal goedkoop beschikbaar is. We worden met ons allen nu met de neus op de feiten gedrukt.”
Maarten Bouten ziet dat ook: “Wij hebben geen vaste prijsafspraken met leveranciers. Zij bepalen de prijs zodat zij een eerlijke prijs krijgen voor hun producten. Onze klanten betalen nog steeds de werkelijke kosten voor producten, alleen zijn die nu hoger geworden. Voedsel was tot nu toe over het algemeen laag geprijsd. Nu moeten we wennen aan realistische prijzen. Als het bewustzijn daarover groeit, zijn de huidige prijsstijgingen misschien niet alleen maar negatief.”